Franse orgels in Nederland
FRANSE ORGELS IN NEDERLAND © 2023 Vincent Hildebrandt HOME

Den Haag Koninklijk

Conservatorium

thans: Wihr-au-Val, St. Martin (Elzas)

1918 - Charles Mutin

1956 - Alfred Kern

1995 - Richard Dott

III/30 (27) - mechanisch

De foto’s betreffen de huidgie lokatie van het orgel in Wihr-au-Val

Dispositie

Grand Orgue (C-g 3 ) Bourdon 16' Montre 8' Bourdon 8' Flûte harmonique 8' Violoncelle 8' Principal 4' Quinte 2'2/3 Mixture 3 rgs Positif (C-g 3 ) Cor de nuit 8' (Bouché) Salicional 8' (Freins-rouleaux en bois) Flûte conique 8' (Cylindrique ; entailles de timbre) Flûte douce 4' (Conique) Quinte 2'2/3 Flageolet 2' Tierce 1'3/5 Basson/Hautbois 8' (Spotted) Récit Expressif (C-g 3 ) Flûte traversière 8' Viole de gambe 8' Voix céleste 8' Flûte octaviante 4' Octavin 2' Plein-jeu 3 rgs Basson 16' Trompette 8' Hautbois 4' (‘Soprano harmonique 4’) Pédale (C-f 1 ) Flûte 16' Soubasse 16' Quinte 10'2/3 (Extension de la Soubasse) Basse 8' (Extension de la Soubasse) Flûte 4' (Extension de la Soubasse) I/I - II/I - III/I 16' - III/I - III/I 4' P/P Appel pédale - I/P - II/P - III/P Audio Dank aan Victor Weller voor de ontdekking van dit instrument en de foto’s.
Tussen 1917 en 1920 bouwde Charles Mutin een Orgue de salon voor Claude Duboscq (1897-1938), componist en humanist. Het werd geïnstalleerd in de residentie van Duboscq in Onesse-et-Laharie (Landes), en ingehuldigd op 21/01/1920. Na zijn dood werd het orgel verkocht aan de Nederlandse componist Marius Monnikendam (1896- 1977), die het in bruikleen gaf aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag, waar het in 1942 in de concertzaal werd geïnstalleerd. Toen Monnikendam in 1952 in grote financiële moeilijkheden kwam, moest hij het instrument tot zijn grote verdriet verkopen. De parochie van de St. Martin te Wihr-au-Val (Elzas) kocht het instrument aan en Monnikendam assisteerde bij de remontage, geholpen door drie Nederlandse ambachtslieden en twee Parijse orgelbouwers: Jean Hermann en Jean Perroux. Deze laatste werd belast met harmonisatie. Bij één van zijn terugkomsten uit Afrika woonde ook Albert Schweitzer het werk bij. Het orgel werd ingehuldigd op 28/08/1955. Schweitzer, die helaas niet bij de inauguratie kon zijn, had het orgel een paar dagen eerder, bijna incognito, bezocht met een Amerikaanse vriend. Hij presenteerde het hem als "een van de mooiste instrumenten in de regio". Op 18 september 1955 gaf Albert Schweitzer in Wihr-au-Val het laatste concert van zijn leven. Omdat het orgel toch niet bevredigend functioneerde, werd de hulp van Alfred Kern ingeroepen, die in 1955- 1956 de winddruk verlaagde, de mensuren aanpaste en een herintonatie uitvoerde. Op verzoek van Schweitzer werd tevens een 16' Fluit aan het Pedaal en een Mixtuur III aan het Grand-Orgue toegevoegd. Waarschijnlijk werd toen ook de Basson-Hautbois van het Positief uitgewisseld met de Soprano harmonique (Hautbois 4') van het Récit en werd de zwelkast rond het Positief verwijderd. In 1995 voerde Richard Dott (Sélestat) een restauratie uit, waarbij de oorspronkelijke dispositie werd hersteld. Bron
Foto’s: Victor Weller
Franse orgels in NL

Den Haag Koninklijk

Conservatorium

thans: Wihr-au-Val, St. Martin (Elzas)

1918 - Charles Mutin

1956 - Alfred Kern

1995 - Richard Dott

III/30 (27) - mechanisch

De foto’s betreffen de huidgie lokatie van het orgel in Wihr-au-Val
FRANSE ORGELS IN NL © Vincent Hildebrandt
Tussen 1917 en 1920 bouwde Charles Mutin een Orgue de salon voor Claude Duboscq (1897-1938), componist en humanist. Het werd geïnstalleerd in de residentie van Duboscq in Onesse-et-Laharie (Landes), en ingehuldigd op 21/01/1920. Na zijn dood werd het orgel verkocht aan de Nederlandse componist Marius Monnikendam (1896- 1977), die het in bruikleen gaf aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag, waar het in 1942 in de concertzaal werd geïnstalleerd. Toen Monnikendam in 1952 in grote financiële moeilijkheden kwam, moest hij het instrument tot zijn grote verdriet verkopen. De parochie van de St. Martin te Wihr-au-Val (Elzas) kocht het instrument aan en Monnikendam assisteerde bij de remontage, geholpen door drie Nederlandse ambachtslieden en twee Parijse orgelbouwers: Jean Hermann en Jean Perroux. Deze laatste werd belast met harmonisatie. Bij één van zijn terugkomsten uit Afrika woonde ook Albert Schweitzer het werk bij. Het orgel werd ingehuldigd op 28/08/1955. Schweitzer, die helaas niet bij de inauguratie kon zijn, had het orgel een paar dagen eerder, bijna incognito, bezocht met een Amerikaanse vriend. Hij presenteerde het hem als "een van de mooiste instrumenten in de regio". Op 18 september 1955 gaf Albert Schweitzer in Wihr-au-Val het laatste concert van zijn leven. Omdat het orgel toch niet bevredigend functioneerde, werd de hulp van Alfred Kern ingeroepen, die in 1955- 1956 de winddruk verlaagde, de mensuren aanpaste en een herintonatie uitvoerde. Op verzoek van Schweitzer werd tevens een 16' Fluit aan het Pedaal en een Mixtuur III aan het Grand-Orgue toegevoegd. Waarschijnlijk werd toen ook de Basson-Hautbois van het Positief uitgewisseld met de Soprano harmonique (Hautbois 4') van het Récit en werd de zwelkast rond het Positief verwijderd. In 1995 voerde Richard Dott (Sélestat) een restauratie uit, waarbij de oorspronkelijke dispositie werd hersteld. Bron

Dispositie

Grand Orgue (C-g 3 ) Bourdon 16' Montre 8' Bourdon 8' Flûte harmonique 8' Violoncelle 8' Principal 4' Quinte 2'2/3 Mixture 3 rgs Positif (C-g 3 ) Cor de nuit 8' (Bouché) Salicional 8' (Freins-rouleaux en bois) Flûte conique 8' (Cylindrique ; entailles de timbre) Flûte douce 4' (Conique) Quinte 2'2/3 Flageolet 2' Tierce 1'3/5 Basson/Hautbois 8' (Spotted) Récit Expressif (C-g 3 ) Flûte traversière 8' Viole de gambe 8' Voix céleste 8' Flûte octaviante 4' Octavin 2' Plein-jeu 3 rgs Basson 16' Trompette 8' Hautbois 4' (‘Soprano harmonique 4’) Pédale (C-f 1 ) Flûte 16' Soubasse 16' Quinte 10'2/3 (Extension de la Soubasse) Basse 8' (Extension de la Soubasse) Flûte 4' (Extension de la Soubasse) I/I - II/I - III/I 16' - III/I - III/I 4' P/P Appel pédale - I/P - II/P - III/P Audio Dank aan Victor Weller voor de ontdekking van dit instrument en de foto’s.
FRANSE ORGELS IN NL © Vincent Hildebrandt HOME